وحدت مسلمانان در يك پارچگي از ديدگاه قرآن
قرآن در جامعه اي نازل شد كه مردم آن به سبب پايبندي بسيار به نظام قبيلگي،حكومت يگانه مركزي نداشتند و قسمت هايي از سرزمين آنها توسط دو قدرت امپراتوري روم و ساساني اداره مي شد.بافت زندگي و قبيلگي حتي در شهرها نيز خود را نشان مي داد و هر قبيله به مانند يك كشور جداگانه به شمار مي رفت.
در ميان عرب آن روزگار،"مليت" و "قوميت" براساس موضوعاتي مانند يكي بودن دين يا تاريخ معنايي نداشت.فقط و فقط پيوند خوني و قبيلگي بود كه بر ارزش ها و روابط ميان مردم حكم مي راند.
قرآن كريم از همان آغاز نزول،با نظام قبيلگي كه ريشه ي تمامي اختلاف ها و رقابت هاي سياسي و اجتماعي آن روز بود مبارزه كرد و "ايمان به خداي يكتا" را اساس ارزش ها و پيوندهاي اجتماعي معرفي نمود.بدين ترتيب،"ايمان مشترك" را جايگزين "خون مشترك" ساخت و جملگي مؤمنان را با هم برادر دانست.(1)با تعبيرهاي متعدد به نفي و نهي از عوامل تفرقه پرداخت و با بيان علت ها و سبب هاي تفرقه،مسلمانان را به اتحاد و يكپارچگي فراخواند.
بدين منظور،از تعبيرهايي همچون "لانفرّق" ، "فرّقوا" ، "لاتنازعوا" ، "لاتفسدوا" و ...استفاده كرد.براساس شعار محوري توحيد، مؤمنان و مسلمانان و تمامي مردم را به يگانگي، وحدت و اتحاد دعوت كرد. در تاييد و تاكيد براين وحدت، به طور ايجابي و اثباتي و امري، در تعبيرهاي مختلف بر آن صحّه گذاشت؛ و پيرامون محور توحيد، به تحليل و تجويز آن پرداخت و در اين راستا از واژه هاي اين چنيني استفاده كرد: "واعتصموا" ، "اصلحوا" ، "رابطوا" ، "تعاونوا" ، "السلم" ، "اصلاح بين الناس" ، "الّف بين قلوبكم" ، "امّة واحدة" ، "امّة وسط" ، "مودّة" ، "اخوّة" و...
بدين شيوه، مسلمانان را چنان به هم پيوند داد كه توانستند به ياري هم در برابر مشركان قريش و يهوديان سرزمين هاي عربي و نيز امپراتوري روم و فارس بايستند و تمدني بيافرينند كه در درخشندگي و شكوفايي در طول تاريخ بي نظير است.
تعاليم قرآني از جمله دستورات و رهنمودهايي كه به آن يكپارچگي و تشكيل امت اسلامي انجاميد امروز هم بي كم و كاست در اختيار ماست. از آنجايي كه به اعتقاد تمامي مسلمانان، دين اسلام دين خاتم است و قرآن، معجزه ي جاويدان پيامبر خاتم و كتاب تحريف نشده ي او مي باشد اين تعاليم امروز هم مي توانند عامل يكپارچگي جامعه ي مسلمانان به خصوص مردم مسلمان افغانستان باشند.
قرآن مجيد همه ي مسلمانان را باهم برادر مي داند و مي فرمايد:(( انّما المؤمنون اخوة:در حقيقت،مؤمنان با يكديگر برادرند.))(2)آنها را در كنار هم و متعلّق به يك امّت يكپارچه (يعني امّت اسلامي) مي داند و تاكيد مي نمايد:(( انّ هذه امّة واحدة و انا ربّكم فاعبدون:و اين امّت شما امّتي يگانه و يكپارچه است. و من پروردگار شمايم،پس مرا بپرستيد. ))(3)آنها را به همدلي و اتّحاد فرامي خواند و خاطر نشان مي سازد كه الفت،مهرباني و برادري نعمتي است كه با پذيرش دين خدا از سوي پروردگار دوجهان به آنها عطا شده است و مسلمانان بايد قدردان اين محبت و برادري باشند:(( واعتصموا بحبل الله جميعا و لا تفرّقوا واذكروا نعمة الله عليكم،اذ كنتم اعداء فالّف بين قلوبكم فاصبحتم بنعمته اخوانا:و همگي به رشته ي الهي چنگ زنيد و پراكنده نشويد.و به ياد آوريد نعمت خداوند را برخود،آن گاه كه دشمن بوديد،پس ميان دل هاي شما الفت و مهرباني انداخت تا به لطف او باهم برادر شديد. ))(4)
بنابراين،همه ي مسلمانان به واسطه ي ايمان به خداي يكتا با يكديگر برادرند و بايد قدردان اين برادري باشند و با هم نزاع نكنند:(( ولا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ريحكم:و با يكديگر نزاع و كشمكش نكنيد كه سست مي شويد و قدرت ( و شوكت ) شما از بين مي رود.)) (5) پس، قدرداني و پاسداشت اين نعمت وظيفه يكايك مسلمانان است و تفرقه گري كفران اين نعمت مي باشد:(( ولا تكونوا كالّذين تفرّقوا واختلفوا من بعد ما جاءهم البيّنات و اولئك لهم عذاب عظيم. مانند كساني نباشيد كه پس از آنكه آيات روشن به سويشان آمد اختلاف كردند و راه تفرقه در پيش گرفتند و دسته دسته شدند. و آنان عذاب عظيم خواهند داشت.)) (6)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پي نوشت ها
1 و 2 .حجرات:آيه 10.
3.انبياء:آيه 92.
4.آل عمران:آيه 103.
5.انفال:ايه 46.
6.آل عمران:آيه 105.
نظرات شما عزیزان:
.: Weblog Themes By Pichak :.